Galvaniz Sac: Özellikleri, Üretimi ve Teknik Analiz
Yassı çelik sektörünün vazgeçilmez ürünü olan galvanizli rulo sac, çeliğin korozyona karşı üstün bir dirence sahip olmasını sağlayan özel bir kaplama işleminden geçer. İnşaattan otomotive, beyaz eşyadan tarım aletlerine kadar geniş bir yelpazede kullanılan bu malzeme, temel olarak **sıcak daldırma galvanizleme** yöntemiyle üretilir. Özellikle **DX51** (Basit şekillendirme için) ve **DX52** (Derin çekme için) gibi farklı çekme ve şekillendirme kaliteleri, her projenin teknik gereksinimine en uygun çözümü sunar. **Galvaniz sac** ürünlerinin piyasa değerleri; seçilen kalite standardı, yüzey kaplama kalınlığı (mikron) ve küresel hammadde borsasına bağlı olarak değişkenlik göstermektedir.
—Üretim Süreci ve Korozyon Direnci 🏭
Sıcak Daldırma Galvanizleme Yöntemi
Galvaniz sacın üstün dayanıklılığının sırrı, **Sıcak Daldırma Galvanizleme** (Hot-Dip Galvanizing) sürecindedir. Bu işlemde, temizlenmiş ve hazırlanmış çelik levha veya rulo, yaklaşık $450^{\circ}\text{C}$ sıcaklıktaki erimiş çinko banyosuna daldırılır. Çinko, çelik yüzeyi ile metalürjik bir bağ kurarak, çelikten çok daha yavaş aşınan ve kendini feda edebilen (katodik koruma) bir alaşım katmanı oluşturur.
Oluşan çinko katmanı, çeliğin nem ve oksijenle doğrudan temasını keserek paslanmayı tamamen önler. Bu, özellikle dış ortam koşullarına maruz kalan, yüksek nemli veya kimyasal buharlara sahip endüstriyel ortamlardaki yapılar için kritik bir avantajdır. Kaplama kalınlığı, genellikle $100 \text{ gr/m}^2$ ile $600 \text{ gr/m}^2$ arasında değişir ve kullanım ömrünü doğrudan etkileyen en önemli faktördür. Yüksek çinko kaplama yoğunluğu, malzemenin dış ortamdaki hizmet süresini onlarca yıl uzatır. Bu üretim süreci, çelik malzemenin uzun vadeli güvenilirliğini garanti altına alan temel aşamadır.
—Piyasa Değerleri ve Arz Koşulları (USD/Ton) 💰
Galvaniz rulo sacın piyasa değeri, küresel **Hammadde Borsası** (özellikle HRC-Sıcak Haddelenmiş Çelik) ve çinko fiyatlarındaki dalgalanmalara bağlı olarak sürekli değişim göstermektedir. Aşağıdaki tablo, standart çinko kaplama kalınlığına sahip ürünler için İstanbul depo teslimi ortalama piyasa değerlerini yansıtmaktadır. Yüksek form verilebilirliği sunan **DX52** kalitesi, üretim süreçlerindeki ekstra işlemler nedeniyle, genel olarak **DX51** kalitesine göre bir miktar farkla (yaklaşık **20 USD/Ton**) değerlenmektedir.
| Kalınlık (mm) | DX51 Ton Değeri (USD) | DX52 Ton Değeri (USD) |
|---|---|---|
| 0.50 mm | 1040 $ | 1060 $ |
| 0.60 mm | 1020 $ | 1040 $ |
| 0.70 mm | 1000 $ | 1020 $ |
| 0.80 mm | 980 $ | 1000 $ |
| 1.00 mm | 980 $ | 1000 $ |
Türkiye’deki **galvanizli rulo sac özellikleri** ve piyasa hareketleri hakkında detaylı bilgi almak için bu bağlantıyı inceleyebilirsiniz: galvanizli rulo sac özellikleri.
—Galvaniz Sac Maliyetini Etkileyen Kilit Faktörler
Galvaniz sacın nihai maliyeti, tonaj değerinin ötesinde, kompleks bir arz-talep zincirine bağlıdır:
- Hammadde Volatilitesi: Maliyetin büyük bir kısmını oluşturan sıcak haddelenmiş çelik bobin (HRC) fiyatlarındaki küresel dalgalanmalar.
- Kalite ve Form Verilebilirlik: DX52, DX53 gibi daha yumuşak ve derin çekme özelliği yüksek olan özel kaliteler, üretimdeki zorluk ve talep nedeniyle standart DX51 kalitesine göre ek maliyet getirir.
- Çinko Yoğunluğu (Kaplama Kalınlığı): Galvanizleme işleminin kalbini oluşturan çinko, LME (Londra Metal Borsası) fiyatlarına bağlıdır. Yüksek çinko kaplama (örneğin $275 \text{ gr/m}^2$), düşük kaplamaya göre maliyeti doğrudan artırır.
- Lojistik ve Tedarik Zinciri: Üretim tesisinden nihai tüketiciye ulaşana kadar geçen süreçteki nakliye ve depolama giderleri, bölgesel piyasa değerleri üzerinde önemli bir rol oynar. Büyük sanayi bölgelerine yakınlık, maliyet avantajı sağlayabilir.
Türkiye’nin lojistik altyapısı ve gümrük süreçleri, özellikle ithal edilen HRC bobinlerin işlenmesi ve dağıtılması aşamasında maliyet yapısını doğrudan etkiler. Bu nedenle tedarikçi seçimi, sadece ton değerine değil, aynı zamanda lojistik yeterliliğe de bağlıdır.
—Teknik Özellikler: DX ve S Serileri 📐
Galvaniz saclar, mekanik dayanım ve şekillendirme özelliklerine göre iki ana seride sınıflandırılır: **DX Serisi** (Şekillendirme için) ve **S Serisi** (Yapısal amaçlı). Bu sınıflandırma, uluslararası **EN 10327** ve **EN 10149** standartlarına göre yapılır ve projenin uygulama türünü belirler.
### DX Serisi (EN 10327): Şekillendirme KaliteleriBu serideki saclar, esneklik ve çekme kabiliyeti ön planda tutularak üretilir. DX harfi, “çizim/şekillendirme için” anlamına gelir. Çekme direnci (tensile strength), malzemenin kopmaya karşı gösterdiği en yüksek dayanımı ifade eder. DX54 kalitesi, en zorlu derin çekme uygulamaları için idealdir.
| Kalite | 0.50mm Min. Çekme Direnci (MPa) | 2.00mm Min. Çekme Direnci (MPa) | Kullanım Alanı |
|---|---|---|---|
| DX51 | 510 MPa | 470 MPa | Basit bükme, katlama ve profil çekme işlemleri. |
| DX52 | 540 MPa | 500 MPa | Orta düzey şekillendirme ve kenet (seaming) gerektiren parçalar. |
| DX53 | 570 MPa | 530 MPa | Derin çekme gerektiren, daha karmaşık geometrili parçalar. |
| DX54 | 600 MPa | 560 MPa | Ekstra derin çekme (örneğin, zorlu otomotiv ve beyaz eşya parçaları). |
S Serisi (Structural), yüksek yük taşıma kapasitesi ve mekanik mukavemet gerektiren yapısal uygulamalar için tasarlanmıştır. Bu saclarda asıl gösterge, malzemenin kalıcı şekil değiştirmeden önce taşıyabileceği kuvveti ifade eden **akma dayanımıdır** (Yield Strength). Köprüler, büyük endüstriyel hangarlar ve taşıyıcı profiller bu seriyi tercih eder.
| Kalite | 0.50mm Min. Akma (MPa) | 2.00mm Min. Akma (MPa) |
|---|---|---|
| S220GD | 220 | 200 |
| S250GD | 250 | 230 |
| S280GD | 280 | 260 |
| S350GD | 350 | 330 |
Sacın Formları: Rulo, Levha ve Trapez Sac 🏗️
Galvanizli sac, uygulamaya göre farklı şekillerde piyasaya sunulur:
- Galvaniz Rulo Sac: Üretim hattından çıkan ve standart olarak $1000 \text{ mm}$ ile $1500 \text{ mm}$ arasında genişliğe sahip olan sarılı formdur. Müşterinin talebine göre dilimlenerek (slit) veya boy kesme hattında düz levha haline getirilerek kullanılır.
- Galvaniz Levha Sac: Rulo sacın belirli standartlarda (örneğin $1000 \times 2000 \text{ mm}$ veya $1250 \times 2500 \text{ mm}$) kesilmiş halidir. Lazer kesim, plazma kesim gibi hassas işlemlere uygundur ve düz yüzey istenen yerlerde kullanılır.
- Trapez Sac: Galvanizli veya boyalı galvanizli sacın, özel **roll-form** makinelerinde çekilerek oluklu (trapezoidal) bir form kazandırılmasıyla elde edilir. Bu geometrik şekil, malzemenin eğilme mukavemetini ve yük taşıma kapasitesini önemli ölçüde artırır. Çatı, cephe kaplamaları ve asma kat kalıpları gibi alanlarda yapısal bütünlük sağlar.
Pratik Hesaplama: Galvaniz Sac Ağırlık Analizi 🧮
Projelerde maliyet ve statik hesaplama yapabilmek için galvaniz sacın metrekare ağırlığını bilmek esastır. Bu hesaplama, aşağıdaki formülle temel alınır: **Ağırlık $(\text{kg/m}^2) \approx \text{Kalınlık (mm)} \times 7.85$** (Yoğunluk yaklaşık $7.85 \text{ g/cm}^3$ kabul edilir). Bu formül, çeliğin yoğunluğunu baz alır ve çinko kaplama ağırlığı genellikle ihmal edilir.
Aşağıdaki araç ile ihtiyaç duyduğunuz galvaniz sac miktarını, ölçülerinize göre kolayca hesaplayabilirsiniz. Detaylı tonaj analizi ve **galvaniz sac tonaj hesaplaması** için bu kaynağa göz atabilirsiniz: galvaniz sac tonaj hesaplaması.
Sac Metrekare Ağırlık Hesaplayıcı
Kimyasal Bileşen Analizi 🧪
Galvaniz sacın nihai mekanik özelliklerini, yani ne kadar sert, ne kadar esnek veya ne kadar kaynak edilebilir olduğunu belirleyen temel unsur, yapısındaki kimyasal elementlerin oranlarıdır. Özellikle **DX serisi** için düşük karbon ve fosfor oranları, malzemenin soğuk şekillendirme kabiliyetini artırmak için hayati önem taşır. Yüksek mukavemetli S serilerinde ise mangan ve diğer alaşım elementlerinin oranı artırılabilir.
| Element | Oran Aralığı (Maksimum) | Etkisi |
|---|---|---|
| Karbon (C) | %0.12 | Sacın **sertlik** ve nihai mukavemetini belirler. Düşük oran esneklik sağlar. |
| Silisyum (Si) | %0.05 | Çinko kaplamanın kalitesini etkiler; düşük oranda tutulması önemlidir. |
| Manganez (Mn) | %0.60 | Çeliğin genel **dayanıklılığını** artırır ve döküm kalitesini etkiler. |
| Fosfor (P) | %0.040 | Aşırı miktarı sacda **kırılganlık** (Soğuk Kısa olma) yaratabilir. |
| Kükürt (S) | %0.035 | **Kaynak kabiliyetini** ve şekillendirme özelliklerini olumsuz etkileyebilir. |
Hızlı Teklif Alın ve İletişime Geçin 📞
Projeniz için en uygun galvaniz sac kalitesi, ebatları ve güncel tonaj değerleri hakkında uzman desteği almak ve anında teklif almak için aşağıdaki iletişim kanallarını kullanabilirsiniz. Tecrübeli ekibimiz, projenizin gerektirdiği teknik spesifikasyonlara en uygun çözümü sunmak için hazırdır.
